چند نوع آسيب براي گردن مي شناسيد؟

آيا تا به حال دچار گردن درد و يا گرفتگي ناگهاني گردن شده ايد؟

آيا تا به حال براي درمان دردهاي گردن به فيزيوتراپي مراجعه كرده ايد؟

از دردهاي گردن چه مي دانيد؟

گردن مفصلي است كه سر روي آن قرار گرفته و بايد وزن سر را تحمل كند. اين مفصل همواره در حال حركت بوده و مي تواند دچار آسيب شود. چنانچه يكي از اجزاي گردن دچار آسيب شوند، در حركت گردن اختلال ايجاد مي شود. اين اختلال با نشانه هايي از جمله درد، تورم، خشكي و... همراه خواهد بود. از آنجايي كه گردن با نواحي سر، كتف، ترقوه، شانه و.. مرتبط مي باشد، بايد گفت عارضه هاي ايجاد شده در گردن مي توانند روي اين نواحي تاثير بگذارند. خوشبختانه براي برطرف شدن اين عوارض و آسيب هاي گردن، درمان موثري وجود دارد كه مي تواند بيش از 90 درصد از مشكلات گردن را حل كرده و باعث رضايت بيمار شود.

آسيب ها و دردهاي شايع گردن و علل ايجاد آن ها

گردن ناحيه اي از بدن بوده كه به شدت تحت تاثير عوامل مختلف قرار گرفته و مي تواند به راحتي دچار آسيب شود. آسيب هاي گردن موجب ايجاد ناراحتي هايي از جمله درد، ضعف، عدم توانايي در حركت دادن گردن و ... شده و در فعاليت هاي روزمره اختلال ايجاد مي كنند. دلايل و انواع اين آسيب ها عبارتند از:

1. آسيب هاي شلاقي

   اين دسته از آسيب ها در اثر وارد شدن ضربه، فشار و حركات ناگهاني گردن، ايجاد مي شوند. هنگامي كه گردن به طور ناگهاني كشيده و يا خم مي شود، فشار و كشش ناگهاني در تاندون ها و رباط ها، غضروف و عضلات گردن ايجاد شده و موجب درد و گرفتگي گردن مي شود. تصادفات، سقوط از ارتفاع، فعاليت هاي ورزشي، مسابقات ورزشي، استفاده نادرست از گردن به هنگام نشستن، خوابيدن، خم بودن دائم گردن و... مي توانند، باعث ايجاد اين نوع آسيب در گردن شوند. اين آسيب ها عبارتند از:

2. آسيب هاي ناشي از فشار و تنش هاي عصبي

   يكي ديگر از انواع آسيب هاي گردن، آسيب هاي عصبي بوده و مي توانند به دلايل مختلفي ايجاد شوند. با بيرون زدگي ديسك، لغزش و بي ثباتي مهره ها، بروز تومور در نواحي عصبي و ريشه هاي عصب، همچنين با وارد شدن فشار بر روي عصب هاي گردن، باعث ايجاد ضعف و دردهاي شديد در ناحيه گردن، ترقوه، دست ها و... شده و مي تواند در فعاليت هاي روزمره اختلال ايجاد كند. دردهاي عصبي بر اثر تنش ها و فشار هاي عصبي نيز ايجاد مي شوند.(به هنگام عصبانيت، استرس و تنش)

3. آسيب هاي ناشي از بيماري ها

   گاهي ناراحتي و آسيب هاي گردن بر اثر بيماري و عارضه هاي ديگر به وجود مي آيند. اين بيماري ها از جمله تنگي كانال نخاعي، باعث ايجاد اختلال در ناحيه گردن شده و مي تواند باعث بروز درد گردن، عدم توانايي در خم و راست كردن و حركت دادن گردن، درد در دست و بازو، ضعف بازو و.... شود. با بروز اين آسيب ها يك قسمت خاص از گردن، دست و... دچار درد و ناراحتي خواهد شد. اين آسيب ها عبارتند از:
   1. آرتريت روماتوئيد: آرتريت روماتوئيد يك بيماري خود ايمن بوده و به مفصل هاي خودي آسيب مي رساند. اين بيماري با التهاب و تورم گردن همراه مي باشد. هنگامي كه گردن دچار اين عارضه مي شود، مفصل سينويال از بين رفته و در نتيجه فرد ديگر قادر به حركت دادن گردن خود نخواهد بود.
   2. آرتروز: هنگامي كه غضروف هاي اطراف مفصل گردن دچار آسيب و پارگي مي شوند، در مفاصل گردن درد، تورم و ساييدگي ايجاد مي شود. در نتيجه استخوان ها دچار مشكل شده و نمي توانند به راحتي حركت كنند. به اين عارضه آرتروز گردن مي گويند.

4. آسيب هاي ناشي از كهولت سن

   هنگامي كه سن فرد بالا مي رود، استخوان و غضروف هاي مفصل شروع به تحليل رفتن كرده و به تدريج ضعيف مي شوند. با تحليل اين غضروف ها مقاومت در برابر آسيب ها كم شده و فرد به راحتي دچار آسيب مي شود. اين آسيب ها عبارتند از:
   1. اسپونديلوزيس: با پارگي و ساييدگي غضروف هاي مفصل گردن، عارضه اي به نام اسپونديلوز ايجاد مي شود. اين بيماري مزمن گاهي با تنگي نفس، مشكلات معده، تاري ديد، درد چشم و... همراه بوده و موجب التهاب در ستون فقرات مي شود.
   2. فتق ديسك: يكي از رايج ترين و شايع ترين عارضه هاي موجود در گردن، فتق يا پارگي ديسك گردن مي باشد. زماني كه مهره هاي پنجم و ششم گردن دچار بيرون زدگي و فتق مي شوند، در پشت گردن درد احساس شده و فرد دچار اسپاسم عضلاني و كاهش دامنه حركتي در گردن مي گردد.

5. آسيب هاي ناشي از عوامل وراثتي

   گاهي دردها و ناراحتي هاي ايجاد شده در گردن به طور مادرزاد و وراثتي و با تولد نوزاد ايجاد مي شوند و به مرور زمان، با بزرگ شدن نوزاد اين آسيب ها شديد تر و جدي تر شده و موجب بروز اختلال در فعاليت هاي او مي شوند.

درمان هاي موثر در جهت بهبود گردن

با بروز علائمي از جمله درد در گردن، بازو، دست، ترقوه، عدم خم و راست كردن گردن، حس گرفتگي و اسپاسم عضلات گردن، ضعف، كاهش دامنه حركتي، تورم و.... بايد سريعا به پزشك متخصص ارتوپد، مراجعه شود. بعد از اينكه پزشك وضعيت گردن و سلامت بيمار را مورد بررسي قرار داد و همچنين بعد از انجام درمان هاي اوليه، در صورتي كه تشخيص دهد عارضه و آسيب گردن با تمرينات و تكنيك هاي فيزيوتراپي گردن درمان خواهد شد، بيمار را نزد فيزيوتراپيست مجرب مي فرستد. سپس فيزيوتراپيست نيز تمامي سوابق پزشكي بيمار را بررسي كرده و با توجه به سلامت، وضعيت گردن، نوع و علت ايجاد آسيب و همچنين شدت عارضه، برنامه فيزيوتراپي مناسبي را براي بهبود وضعيت گردن و عارضه هاي گردني تعيين و تنظيم مي كند. روش هاي درماني فيزيوتراپي به دو دسته تمريناتي (نرمشي و ورزشي) و تكنيكال (با استفاده از متدهاي خاص و دستگاه هاي متنوع و پيشرفته) تقسيم مي شوند.

1. تمرينات ورزشي و نرمشي:

بخشي از درمان هاي روش هاي فيزيوتراپي مربوط به نرمش و ورزش هاي خاص و مناسب كششي و تقويتي مي شود. اصولا در درمان كليه دردها و آسيب هاي اسكلتي از جمله آسيب هاي گردن، در مرحله اول فيزيوتراپيست برنامه ورزشي و تمريني مناسبي  را براي بيمار تنظيم كرده و به افزايش دامنه حركتي و انعطاف پذيري، كاهش درد، عملكرد بهتر، تقويت عضلات گردن و ... كمك مي كند.

1. فيزيوتراپي با روش هاي نوين و دستگاه ها:

قسمتي ديگر از درمان هاي فيزيوتراپي شامل متدهاي خاص شده و فيزيوتراپيست با كمك دستگاه هاي پيشرفته به درمان آسيب هاي گردن و عارضه هاي مرتبط با آن مي پردازد. فيزيوتراپيست با انجام هر تكنيك، به بالا بردن گردش خون، تحريك و ترميم بافت هاي آسيب ديده گردن، قرار گيري مهره هاي گردن در جاي خود، كاهش تورم و التهاب گردن، كاهش و تسكين در گردن افزايش انعطاف پذيري و كاهش خشكي عضلات گردن كمك كرده و باعث عملكرد بهتر گردن و افزايش دامنه حركتي آن نيز مي شود. بايد گفت اين روش ها و متدها با توجه به ميزان آسيب هاي گردن تعيين شده و متفاوت مي باشند. هر چه درجه آسيب گردن بيشتر باشد، تعداد روش و متدهاي استفاده شده براي درمان نيز بيشتر مي شوند. لازم است بدانيد كه  كليه اين تكنيك ها ايمن و مطمئن بوده و براي افراد واجد شرايط، هيچ عارضه و خطري ايجاد نمي كند. اين متدها عبارتند از:

1. تراكشن: اين روش درماني به دو صورت دستي و دستگاهي انجام مي شود. در هر دو حالت فيزيوتراپيست به كشش و انعطاف پذيري گردن و قرار گيري مهره هاي گردن در سرجاي خود مي پردازد.
2. تحريكات الكتريكي: در اين روش فيزيوتراپيست با قرار دادن الكترودهايي در نواحي مختلف گردن(روي مهره هاي گردن، پشت گردن و...) و با اعمال جريان الكتريكي مناسب و كنترل شده انجام مي گيرد.
3. اولتراسوند تراپي: اين روش با استفاده از دستگاه اولتراسوند و با اعمال مستقيم امواج قوي در ناحيه دردناك و آسيب ديده گردن انجام مي شود.
4. كايروپراكتيك: اين روش بدون استفاده از دستگاه خاص و با انجام ماساژ هاي خاص (به شكل دوار) بر روي گردن و ناحيه آسيب ديده، انجام مي شود. فيزيوتراپيست به كمك دستان خود و با ماساژ گردن به افزايش گردش خون، كاهش درد، تورم و خشكي گردن پرداخته و دامنه حركتي و انعطاف پذيري گردن را افزايش مي دهد.

منبع: كلينيك فيزيوتراپي رامتن