آيا لگن درد، زندگي طبيعي شما را مختل كرده؟ لگن از نواحي مهم ستون فقرات و همچنين از بزرگترين مفاصلي است كه مي تواند وزن بدن را تحمل كند. اين ناحيه به دليل استفاده مكرر به هنگام راه رفتن و نشستن، مي تواند دچار آسيب هاي گوناگوني شود و در فعاليت هاي فرد اختلال ايجاد كند كه بايد به كمك فيزيوتراپي و تمرينات ورزشي مناسب به درمان آن پرداخت.
انواع آسيب هاي لگن
بخش مهمي از ستون فقرات را لگن و باسن تشكيل مي دهند. اين نواحي به دليل استفاده مكرر به شدت آسيب پذير بوده و مي توانند دچار ناراحتي، درد و آسيب هاي جدي شوند. آسيب هاي لگن عبارتند از:
- آرتريت روماتوئيد: بيماري مزمن التهابي در مفصل كه با حمله سيستم ايمني بدن به سينوويوم همراه بوده و موجب ايجاد درد لگن، گرمي و توم در مفصل لگن مي شود.
- استئوآرتريت: رايج ترين نوع آرتروز در لگن كه با شكستگي هاي لگن و سايش مفصل و استخوان هاي لگن همراه مي باشد و موجب ايجاد درد در نواحي كشاله و جلوي ران و همچنين محدوديت حركتي و سفتي ران و لگن مي شود.
- اسپونديليت آنكيلوزان: اين بيماري نوع ديگري از آرتروز بوده و بر روي ستون فقرات تاثير مي گذارد و موجب التهاب آن و ايجاد مشكل در مفصل لگن نيز مي شود.
- نقرس: نوع ديگري از آتروز كه نواحي پا، زانو و گاهي لگن را درگير مي كند و با روسوب كردن اسيد اوريك در بافت هاي بدن هماه مي باشد.
- استئونكروز: اين بيماري با كاهش خون رساني به استخوان و مرگ استخوان همراه بوده و بيشتر در ناحيه مفصل لگن اتفاق مي افتد.
- مشكلات سياتيك: التهاب عصب سياتيك، فتق و پارگي ديسك و فشردگي عصب موجب ايجاد درد و ناراحتي همراه با سوزش در لگن مي شود.
- روماتيكا پلي ميالژي: يك بيماري كه با اختلال التهابي همراه بوده و موجب ايجاد درد و خشكي عضلاني در نواحي مختلف بدن از جمله ران و باسن مي شود.
- شكستگي و در رفتگي استخوان لگن: ضربه و فشار هاي بيش از حد، سوانح مختلف از جمله ورزشي، تصادفات، سقوط از ارتفاع، زمين خوردن، فرسايش و تحليل مفصل موجب ايجاد شكستگي و يا دررفتگي مفصل لگن و در نهايت ناراحتي در لگن مي شود.
- تاندونيت : التهاب تاندون ها از ديگر انواع آسيب هاي لگن بوده و موجب ايجاد مشكلات بيشتر و آسيب هاي جدي تر در لگن نيز مي شود.
- كشيدگي و رگ به رگ شدن عضلات: كشيدگي عضلات، رباط ها و تاندون هاي ران و لگن و همچنين رگ به رگ شدن عضلات موجب ايجاد ناراحتي در لگن و آسيب پذيري بيشتر آن مي شود.
علل آسيب هاي لگن
لگن به دلايل متفاوتي دچار آسيب مي شود. اين آسيب ها عبارتند از:
- ضربه و فشار: ضربه و فشارهاي ناگهاني، در سوانحي از جمله، تصادفات، فعاليت هاي ورزشي، سقوط از پرتگاه و زمين خوردن و ... باعث ايجاد مشكلات زيادي در لگن و همچنين تشديد ساير بيماري هاي استخواني و موجود در ناحيه لگن، باسن و ران مي شود.
- عوامل مادرزادي و وراثتي: گاهي علل ايجاد بيماري و مشكل در لگن فرد از زمان تولد نوزاد شكل گرفته و به تدريج و با بالا رفتن سن فرد، بدتر و شديدتر مي شود. همچنين اين مشكلات مي توانند ريشه در بيماري هاي ژنتيكي و استخواني نيز داشته باشند.
- كهولت سن: يكي ديگر از علل ايجاد بيماري و مشكل در نواحي مختلف بدن از جمله لگن، افزايش و كهولت سن مي باشد. با گذشت زمان و افزايش سن فرد عارضه هاي ايجاد شده در استخوان ها، مفاصل و غضروف هاي بدن بيشتر شده و مقاومت فرد كاهش مي يابد. در نتيجه با تحليل استخوان ها بدن ضعيف تر شده و با كمترين فشار وارد شده و يا كوچك ترين ضربه، لگن دچار آسيب هاي جدي مي شود. همچنين در افراد سالمند شكستگي لگن در اكثر موارد موجب مرگ فرد مي شود.
- بيماري ها و امراض: عوارض و بيماري هاي اسكلتي استخواني از جمله پوكي استخوان، آرتروز ها و... موجب تحليل و فرسايش مفصل و غضروف هاي لگن شده و با افزايش سن، به تدريج موجب ايجاد مشكلات و آسيب هاي جدي و مشكلات بسياري در لگن، باسن و ران فرد مي شود.
- عادات بد و اشتباه: گاهي آسيب هاي لگن به دليل نشستن هاي مكرر، بد نشستن، انجام حركات ورزشي به صورت اشتباه و يا سريع (با عجله) اتفاق مي افتند و موجب ايجاد اختلال در راه رفتن، درد و ناراحتي در لگن مي شود.
- دوران بارداري: يكي ديگر از علل شايع لگن درد در بانوان، بارداري در ماه هاي آخر و يا زايمان سخت مي باشد. اين درد به دليل افزايش بيش از حد وزن، كشش هاي عضلاني در شكم و لگن و همچنين فشردگي در ناحيه رحم و عصب سياتيك ايجاد مي شود.
علائم آسيب هاي لگن
آسيب ها و دردهاي لگن با علائم و نشانه هايي در نواحي لگن، باسن، ران و پاها همراه مي باشند. اين علائم و نشانه ها عبارتند از:
- درد: دردهاي لگن و باسن به چندين صورت ايجاد مي شوند. ممكن است درد به صورت طولاني، مداوم و سنگين و يا كوتاه و شديد باشد.
- ايجاد سفتي، خشكي،گرفتگي و اسپاسم هاي عضلاني
- كاهش و محدوديت در حركت مفصل
- عدم تحمل وزن بدن و انداختنن وزن بر روي پا
- صدا دادن لگن در هنگام حركت كردن
- عدم توانايي در نشستن بر روي لگن
- عدم توانايي در حفظ تعادل به هنگام ايستادن
روش هاي درمان آسيب هاي لگن
در اين قسمت شما را با تمرينات ورزشي موثر و نيز روش هاي فيزيوتراپي لگن آشنا مي نماييم.
- تمرينات فيزيوتراپي و ورزشي:
انجام تمرينات ورزشي مناسب به بهبود وضعيت لگن، باسن و ران ها كمك كرده و مانع ايجاد آسيب هاي جدي تر در اين نواحي مي گردد. همچنين بعد از جراحي هاي لگن، ران و ستون فقرات به بازگشت سريع عملكرد، كاهش درد، كيفيت عملكردي بهتر و افزايش دامنه حركتي كمك مي كند. اين ورزش ها و تمرينات توسط فيزيوتراپيست و طبق نوع و شدت آسيب تنظيم شده و به دو گروه اصلي كششي و تقويتي تقسيم مي شوند. تمرينات ورزشي و فيزيوتراپي بايد طبق برنامه اي كه فيزيوتراپيست تنظيم كرده انجام شوند. يعني مدت تكرار هر تمرين، استراحت بين تمرين و تعداد دفعات تمرين در روز و هفته بايد مطابق با برنامه فزيوتراپيست باشد تا فرد در كمترين زمان ممكن بهترين نتيجه را بگيرد.
- فيزيوتراپي
بخش ديگري از درمان و توانبخشي لگن و نواحي توسط فيزيوتراپيست، دستگاه هاي پيشرفته و تكنيك و متدهاي خاص انجام مي شود. فيزيوتراپيست با انجام اين روش ها و متدهاي مختلف به درمان آسيب هاي ستون فقرات، لگن، باسن و همچنين عارضه هاي مرتبط با آن مي پردازد. اين روش ها به تحريك و ترميم بافت آسيب ديده لگن از جمله عصب، تاندون ها و رباط ها و... كمك كرده و موجب افزايش جريان خون در بافت هاي آسيب ديده لگن، كاهش تورم، تسكين و كاهش درد، كاهش و رفع خشكي و گرفتگي عضلات لگن، افزايش انعطاف پذيري، حفظ تعادل در هنگام ايستادن و راه رفتن، بهبود سريع لگن و آسيب هاي مرتبط با آن مي شود. روش هاي فيزيوتراپي متفاوت بوده و با توجه به نوع، شدت و علت ايجاد عارضه، مورد استفاده قرار مي گيرند. هر چه آسيب لگن شديدتر باشد، تعداد تكنيك ها و روش هاي درماني مورد استفاده بيشتر خواهند بود. مي توان گفت تمامي اين تكنيك ها كاملا ايمن و مطمئن بوده و درمان با اين تكنيك ها براي افرادي كه واجد شرايط فيزيوتراپي مي باشند، هيچگونه عارضه دائمي و خطر جدي نخواهد داشت. اين تكنيك ها عبارتند از:
- الكتروتراپي: درمان آسيب هاي لگن با استفاده از تحريكات الكتريكي
- گرما درماني: استفاده از گرما و روش هاي گرما درماني، كمپرس هاي گرم به منظور افزايش گردش خون
- اولتراسوند تراپي: اعمال و انتقال امواج فراصوت به بافت هاي آسيب ديده بدن با استفاده از دستگاه اولتراسوند
- ليزرهاي كم توان و پرتوان: اعمال اشعه و نور ليزر به بافت هاي آسيب ديده لگن
- مگنت تراپي: ايجاد ميدان مغناطيسي در بدن با استفاده از امواج مغناطيسي
- شورت ويو دياترمي: ايجاد گرما و حرارت در بافت هاي آسيب ديده با استفاده از دستگاه دياترمي
- ماساژ درماني: انجام ماساژ در ناحيه آسيب ديده با استفاده از روش ها و متدهاي مختلف ماساژ و كايروپراكتيك
- درمان هاي سنتي : انجام درمان هاي سنتي از جمله طب سوزني
منبع: كلينيك فيزيوتراپي رامتن